Câu kỷ tử là vị thuốc bồi bổ sức khỏe, tăng cường chức năng thận, làm sáng mắt. Vị thuốc này được dùng nhiều trong những bài thuốc bổ thận, cường dương, sinh tinh, điều trị hiếm muộn. Vậy Câu kỷ tử là cây gì? Mời bạn theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết.
1. Tên gọi
Tên khoa học: Fructus Lycii. Là cây thuộc họ Cà (Solanaceae).
Tên tiếng Việt: Kỷ tử, Câu Khởi, Khởi tử, Địa Cốt tử, Khủ khởi
2. Câu kỷ tử là cây gì?
Câu Kỷ Tử là một cây thuốc quý trong y học cổ truyền. Một số đặc điểm nhận dạng Câu kỷ tử như sau:
Cây thuộc loại cây nhỏ, cao 0.5 – 1.5m. Cành phân thành nhiều nhánh nhỏ, thỉnh thoảng có gai ngắn mọc ở kẽ lá.
Lá mọc so le, một số mọc vòng tại một điểm. Lá có phiến hình mác, cuống ngắn 2 – 6mm. Đầu lá và phía cuống của lá đều hẹp, hơi nhọn, dài 2 – 6cm, rộng 0.6 – 2.5cm, mép lá nguyên.
Hoa nhỏ, mọc đơn độc ở kẽ lá hoặc, cánh hoa màu tím đỏ. Đài hoa nhẵn có hình chuông, gồm 3 – 4 thùy hình trái xoan nhọn. Hoa thường ra vào tháng 6 đến tháng 9.
Quả căng mọng, hình trứng dài 0.5 – 2cm, đường kính từ 4 – 6mm. Quả chín có màu đỏ sẫm hoặc vàng đỏ. Hạt kỷ tử, hình thận dẹt, dài 2 – 2.5mm. Mỗi quả có nhiều hạt. Quả từ tháng 7 đến tháng 10.
3. Phân bố
Câu kỷ tử có nhiều ở Trung Quốc, tập trung ở một số tỉnh như Vân Nam, Quảng Đông, Quảng Tây, ….
Trước đây ở nước ta phải mua dược liệu từ Trung Quốc. Hiện nay, Câu kỷ tử đã được trồng tại một số vùng dược liệu chuyên canh như ở Lào Cai, Hà Giang, …
4. Bộ phận dùng, thu hái và sơ chế
Bộ phận dung làm thuốc: quả khô. Quả khô Câu kỷ tử hình bầu dục dài khoảng 0.5-1cm, màu tím đỏ hoặc đỏ tươi. Mặt ngoài nhăn teo, bên trong có nhiều hạt màu vàng. Quả có vị ngọt hơi chua, sau khi nếm nước bọt có màu vàng hồng
Quả đươc thu hái hàng năm vào tháng 8-9. Khi quả chín đỏ hái vào sáng sớm hoặc chiều mát. Sau khi thu hái, trải mỏng, phơi trong râm mát. Khi quả bắt đầu nhăn đem phơi chỗ nắng nhiều cho đến khi thật khô.
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Có thể phun rượu hoặc xông diêm sinh định kỳ để chống ẩm mốc, mối mọt.
5. Bào chế
Chọn loại quả đỏ tươi, tẩm rượu vừa đều để 1 ngày sau đó giã dập dùng.
Có thể dùng trực tiếp hoặc tẩm rượu sấy khô hay tẩm mật rồi sắc lấy nước đặc. Ngoài ra, đem sấy nhẹ cho khô, rồi tán bột mịn.
6. Thành phần hóa học:
- Thành phần chủ yếu có 0.09% chất Betain (C5H11O2N). Một số loại axit amin, polysaccharid.
- Trong 100g quả có 3.96mg Caroten, 150mg Canxi, 6.7mg Phốt pho. 3.4mg sắt, 3mg Vitamin C, 1.7mg axit nicotic, 0.23mg Amon sunfat. 3.39mg Carotene 3, 0.23mg Thiamine, 0.33mg Riboflavine.
- Trong kỷ tử có Lysin, Cholin, 2.2% chất béo và 4.6% chất Protein. Acid cyanhydric và có thể có Atropin
- Ngoài ra, câu kỷ tử còn chứa b-Sitosterol, Linoleic acid, Valine, Glutamine, Asparagine.
7. Tác dụng dược lý của câu kỷ tử
Các nghiên cứu cho thấy, Câu kỷ tử có tác dụng tăng cường tính miễn dịch của cơ thể. Thành phần có tác dụng là Polysaccharide.
+ Thuốc có tác dụng tăng cường chức năng tạo máu của chuột nhắt.
+ Chất Betain có tác dụng kích thích sinh vật, bảo vệ gan, chống thoái hóa mỡ, hạ đường huyết. Thực nghiệm cho thấy, Khi cho gà ăn có tác dụng tăng trọng và đẻ trứng nhiều hơn. Cũng làm cho chuột nhắt tăng trọng rõ.
+ Thuốc có tác dụng hạ Cholesterol của chuột cống.
+ Chất chiết xuất nước của thuốc có tác dụng hạ huyết áp ức chế tim, hưng phấn ruột.
+ Nước sắc Kỷ tử có tác dụng hưng phấn tử cung cô lập của thỏ.
+ Thuốc có tác dụng ức chế ung thư đối với chuột nhắt S180. Các học giả Nhật Bản có báo cáo năm 1979 là lá và quả Kỷ tử có tác dụng ức chế tế bào ung thư trong ống nghiệm.
+ Các tác giả Trung Quốc trên thực nghiệm cũng phát hiện thuốc. (lá, quả và cuống quả của Kỷ tử (vùng Ninh Hạ)). Có tác dụng ức chế ở mức độ khác nhau hai loại tế bào ung thư ở người.
Xem thêm >>> Cây mạch môn
Xem thêm >>> Cây xạ đen Hòa Bình
Trên đây là một số thông tin về cây Câu kỷ tử. Để biết thêm chi tiết, vui lòng liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng, Xã Cao Dương, Huyện Lương Sơn, Tỉnh Hòa bình
Hotline: 0976836586
Website: https://duoclieuhoabinh.net.vn/
* Lưu ý: Mọi tác dụng của dược liệu tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.
