Bạn đã biết bào chế (cây) lá đơn đỏ thành thuốc đúng cách ?

Nguyễn Nam

3 năm trước

Bạn đã biết bào chế (cây) lá đơn đỏ thành thuốc đúng cách ? Một loại dược liệu có được coi là tốt hay không còn phụ thuộc vào 2 yếu tố: tác dụng & cách sử dụng. (Cây) lá đơn đỏ cũng vậy, cùng tìm hiểu nhé.

Cách bào chế các loại dược liệu

Cách trồng

Mỗi cây thuốc, vị thuốc có cách trồng hoặc nuôi dưỡng riêng.

Thời điểm trồng có thể sẽ mang thêm hiệu quả.
Cách chăm sóc cho cây sinh trưởng cũng sẽ giúp thu hoạch đạt năng suất hơn.

>> Xem thêm: Kỹ thuật trồng khổ sâm cho lá

>> Xem thêm: Tác dụng của trà la hán hoa cúc

Cách thu hái

Thời kì thu hái

Với cây lấy củ: thu hái lúc cây bắt đầu vàng úa, lá gốc đã già, lúc này hoạt chất tập trung nhiều ở củ.
Với cây lấy lá: thường thu hái lúc cây ra nụ.
Với cây lấy tinh dầu: thường thu hoạch vào thời kỳ hoa nở rộ, là lúc hàm lượng tinh dầu thường cao nhất.

Kỹ thuật thu hái

Chọn ngày nắng & ráo sẽ dễ dàng trong việc phơi, sấy chế biến.

Thu hoạch củ khi đào, tránh làm sây sát hoặc đứt rễ.
Thu hoạch lá: cắt lá theo đúng yêu cầu trải mỏng, không nên xếp đống hoặc vất bừa bài.
Thu hoạch cây để lấy tinh dầu: Cắt lá sau khi tan hết sương cho đến khoảng 15-16 giờ sẽ đỡ hao tinh dầu.
Thu hái vỏ cây: dùng dây thắt ngang cây hoặc cành làm chuẩn rồi dùng dao rạch thành từng miếng cho đều, dễ phơi sấy và uốn thành từng thanh.

Chế biến

Sơ chế: có các cách sơ chế như thái bào, tán, rây, sao, tẩm….

Mình muốn nhấn mạnh đến cách sao dược liệu, bao gồm:

Sao vàng: Sao cho đến khi vị thuốc bên ngoài có mầu vàng nhưng trong ruột vẫn còn mầu như cũ.
Sao vàng hạ thổ: Quét sạch đất, sau khi sao thuốc xong, đổ trải thuốc ra nền đất sạch, đậy lại, để khoảng 15 phút cho thuốc nguội.
Sao vàng xém cạnh: Sao làm cách nào để mặt ngoài thuốc hơi vàng xém nhưng bên trong ruột không thay đổi mầu.
Sao đen: Dùng lửa to, dợi khi chảo thật nóng thì cho thuốc vào, đảo đều cho đến khi thấy bên ngoài cháy đen, bẻ ra thấy bên trong mầu vàng.
Sao tồn tính: Sao cho gần cháy hết nhưng chưa thành than.
Sao với cát: Chọn loại cát nhỏ, mịn, rang cho nóng rồi mới cho thuốc vào, trộn cho thật đều.
Sao với bột Hoạt thạch, Cáp phấn: để làm cho các vị thuốc có độ dẻo, có chất keo, chất nhựa, dầu… không dính vào nhau.
Sao với cám: để rút bớt tinh dầu của vị thuốc ra…

Bào chế (cây) lá đơn đỏ thành thuốc đúng cách

Thảo dược (cây) lá đơn đỏ

Thảo dược này hay còn được gọi là cây đơn lá liễu, đơn tướng quân, có tên tiếng anh là Excoecaria Cochichinensis Lour, là một dược liệu thuộc họ Thàu dầu.

Loại cây này phân bố rộng trên khắp cả nước, có nguồn gốc từ Trung Quốc & lan sang các nước Đông Nam Á.

Trong tự nhiên, (cây) lá đơn đỏ là một loại cây nhỏ, nhiều lá, phần lá có 2 màu đặc trưng ở 2 mặt: trên xanh lục, dưới đỏ thẫm. chúng có xu hướng mọc thành các bụi dại lớn.

Bào chế (cây) lá đơn đỏ thành thuốc đúng cách

(Cây) lá đơn đỏ theo kinh nghiệm lâu năm của ông cha ta:

Hái về thì nên đem rửa sạch sẽ & cắt nhỏ
Có thể phơi hoặc sấy khô, hoặc sao loại dược liệu này (cách sao hay bào chế thì mình đã trình bày ở trên)
Sau cùng cho vào túi nilong và sử dùng dần tuỳ theo từng trường hợp

Với cách bào chế này thì (cây) lá đơn đỏ có thể hỗ trợ điều trị được khá nhiều căn bệnh: kiết lị, mẩn ngứa, nổi mề đay, viêm đại tràng… vô cùng hiệu quả.