Long đởm thảo tả can đảm thực hoả, thanh bạ tiêu thấp nhiệt
Tên khoa học Gentiana scabra Burlge. Thuộc họ Long đởm Gentianaceae.
Long đởm thảo (Gentiana hay Radix Gentianae) là thân rễ và rễ phơi hay sấy khô của cây long đởm
Gentiana scubra Bulge hay những loài khác cùng họ.
Long là rồng, đởm là mật, vì vị thuốc này trông giống râu rằng, có vị đắng như mật.
Mô tả cây long đởm thảo
Cây long đởm là một loại cỏ sống lâu năm, cao 35-60cm. Thân rễ ngắn, rễ nhiểu, đường kính 2-3mm, vỏ ngoài màu vàng nhạt. Thân mọc đứng, đơn độc hay 2-3 cành, đốt thường ngắn so với chiều dài của lá. Lá mọc đối, không cuống, lá phía dưới thân nhỏ, phía trên to rộng hơn, dài từ 3-8cm, rộng từ 0,4-3cm. Hoa hình chuông màu lam nhạt hay sẫm, mọc thành chùm không cuống đầu cành hoặc ở kẽ những lá phía trên. Mùa hoa tháng 9-10, mùa qua tháng 10.
Phân bố, thu hái và chế biến cây long đởm thảo
Hiện nay ta vẫn phải nhập của Trung Quốc. Tại Trung Quốc cây này mọc ở Hắc Long Giang, Phúc kiến, Quảng Đông. Qua sự phân bổ ở Trung Quốc ta có thể chú ý tìm ở Lạng Sơn, Cao Bằng, Quảng Ninh. Thu hái vào mùa thu và mùa xuân, mùa thu tốt nhất. Hái về rửa sạch đất cát phơi khô.
Tác dụng dược lý cây long đởm thảo
Theo Ebeling, long đởm thảo có tác dụng phòng sự lên men, uống ít (nửa giờ trước bữa ăn) có tác dụng kích thích sự bài tiết dịch tiêu hoá, làm khoẻ dạ dày: ngược lại, uống sau khi ăn cơm hay uống quá nhiều, lại làm cho tiêu hoá kém sút, nhức đầu, hoa mắt, mặt đỏ.
Theo Nội điển trang thái lang (Nhật Bản, 1938), nghiên cứu tác dụng chất đắng của long đởm thảo trên dạ dày nhỏ của chó thì thấy cho chó uống long đờm thảo sự bài tiết dịch vị tăng tiến và lượng axit tự do cũng tăng hơn.
Công dụng và liều dùng cây long đởm thảo
Theo tài liệu cổ, long đởm vị đắng, tính hàn, vào 3 kinh can, đởm và bàng quang. Có tác dụng tả can đảm thực hoả, thanh bạ tiêu thấp nhiệt, có tính chất thu sáp. Những người tì vị hư nhược, đi tả và không thấp nhiệt, không thực hoá thì không dùng được.
Long đởm thảo được dùng làm thuốc giúp sự tiêu hoá, thuốc bổ đắng, làm cho đại tiện dễ dàng mà không gây ra lòng.
Liều dùng hàng ngày 2-3g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc rượu.
Ngoài công dụng giúp sự tiêu hoá, long đởm thảo còn tác dụng hỗ trợ chữa sốt, đau mắt đỏ nhức, an thần kinh.
Đơn thuốc có long đởm thảo
1.. Long đởm thảo 2g, đại hoàng 1g, hoàng bá 1g, nước 200ml, sắc lấy 100ml. Chia 3 lần uống trong ngày, 15 phút trước bữa ăn để làm thuốc giúp sự tiêu hoá, ăn uống không tiêu,
2.. Long đởm thảo 0,5g; hoàng bá 0,5g; sinh khương sấy khô 0,3g, quế chi 0,3g, hồi hương 0,3g. kê nội kim 0,6g, sơn ra sao cháy 1g. Tất cả tán bột trộn đều. Chia 3 lần uống trong ngày, hỗ trợ chữa đau dạ dày, ăn uống không tiêu, đầy bụng (theo Hoà hán dược dụng nghiệm phương).
Chú thích:
Ngoài vị long đờm kể trên, trong đông y còn dùng nhiều loại long đởm khác, những vị thuốc gần giống và gồm những rẻ nhỏ. Nhưng trong tây y lại dùng một loại khác (Gentiana lutea L.) có hoa màu vàng, rẽ to hơn, thái thành từng miếng mỏng, có người dịch nhầm là khổ sâm vì là vị thuốc bổ mà lại đăng.
Tất cả những cây này đều chưa thấy ở nước ta.
Xem thêm: Nga truật hành khí, phá huyết, tiêu tích hoá thực
Nguồn: giáo sư tiến sĩ: Đỗ Tất Lợi
*Lưu ý: Hiệu quả của sản phẩm còn tùy thuộc vào cơ địa mỗi người*
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng – xã Cao Dương – huyện Lương Sơn – tỉnh Hòa Bình
Hotline: 0976 836 586
Email: congtyduoclieuhoabinh@gmail.com