Đỗ trọng hỗ trợ chữa đau lưng, đi tiểu nhiều
Tên khoa học Eucommia ulmoides Oliv. Thuộc họ Đỗ Trọng Eucommiaceae.
Đỗ Trọng (Cortex Eucommiae) là vỏ phơi hay sấy khô của cây đỗ Trọng. Xưa kia vì có người họ Đỗ tên Trọng dùng vị thuốc này, do đó mà đặt tên.
Mô tả cây đỗ trọng
Đỗ Trọng là một cây to hay nhỏ, có thể cao tới 10m, 20m, luôn luôn xanh tươi. Liên Xô cũ đã biến cây này thành cây nhỏ cao 3-3,5m để tiện cho việc thu hoạch; lá mọc so le, hình trứng rộng, đầu lá nhọn, gốc lá tròn, mép lá có răng cưa, khi đứt lá làm 2-3 mảnh sẽ thấy những sợi nhựa trắng như tơ giữa các mảnh lá đó liền nhau, phiến lá rộng 3,5-6,5cm, dài 6-13cm. Cuống lá ngắn 1-1,5cm. Hoa đơn tính. Hoa đực, hoa cái khác gốc; không có bao hoa. Quả hình thoi dài 3cm, rộng 1cm dẹt, dầu quả xẻ làm 2 thành hình chữ V.
Phân bố, thu hái và chế biến cây đỗ trọng
Cây đỗ trọng hiện chưa thấy mọc hoang ở Việt Nam. Năm 1958 chúng tôi đưa giống của Trung Quốc về trồng nhưng chưa thành công.
Năm 1965 chúng tôi đã trồng thử đỗ trọng bằng hạt ngay tại Hà Nội. Cây mọc và phát triển rất tốt. Đến tháng 9/1969 cây vẫn sống. Cây mọc được cả ở những nơi lạnh như Sapa (Lào Cai). Gần đây ở Việt Nam đã trồng nhiều hơn.
Tuy nhiên số lượng chưa đủ nên hiện nay vị đỏ trọng chính thức vẫn phải nhập. Trên thị trường có bản nam đồ trong là vỏ của những cây khác, nên chú ý để tránh nhầm lẫn (xem chú thích ở dưới).
Đỗ trọng được trồng ở Trung Quốc (Vân Nam, Quảng Đông, Quảng Tây, Tứ Xuyên, Quý Châu v,v…) và ở Liên Xô cũ (miền Nam). Vào mùa hạ, bóc vỏ ở những cây có đường kính to, ép cho phẳng, xếp thành đống, chờ 6-7 ngày cho đổ mồ hôi, mặt trong có màu đen nâu bấy giờ mới đem phơi khô. Vỏ mỏng, mặt ngoài màu xám, mặt trong đen nâu nhạt, khi bẻ có các sợi trắng như tơ giống như mình mành.
Công dụng và liều dùng cây đỗ trọng
Theo tài liệu cô: Đỗ trọng vị ngọt hơi cay, tính ôn, vào hai kinh can và thận. Có tác dụng bổ can, thận, mạnh gân cốt, an thai, dùng hỗ trợ chữa đau lưng, đi tiểu nhiều, chân gối yếu mềm.
Trong Bản thảo cương mục có chép: “Bàng Nguyên Anh kể lại: Xưa có người thiếu niên mới lấy vợ bị bệnh yếu chân không đi được.
Ống các thuốc không khỏi, sau có lương y Tôn Lãm bắt mạch đoán rằng bệnh đó là do thận hư, cho uống đỗ trọng chỉ trong 10 ngày là khỏi”. Dùng riêng hoặc phối hợp với các vị thuốc khác. Liều dùng: ngày uống 5-12g dưới dạng thuốc sắc hay ngâm rượu.
Tại Liên Xô cũ, từ năm 1950 đã công nhận đỗ trọng là một vị thuốc chính thức để hỗ trợ điều trị bệnh cao huyết áp. Dùng dưới dạng thuốc sắc, cao lòng hoặc rượu đỗ trọng (20% trong rượu 30%).
Đơn thuốc có đỗ trọng
Theo Liên Xô cũ: Cao lòng đỏ trọng: 25g, mỗi lần uống 15-30 giọt. Ngày uống 2-3 lần. Rượu đỗ trọng: 15g, mỗi lần dùng 15-30 giọt. Ngày dùng 2-3 lần.
Đơn thuốc trong đông y. Hỗ trợ Chữa các bệnh sau khi sinh nở, thai không yên: Đỗ trọng (cạo vỏ, sắc) giã với táo đỏ Trung Quốc (táo tầu) viện bằng hạt đậu. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 10 viên.
Chú thích:
Hiện nay ở Việt Nam, ta đang khai thác vỏ một số cây với tên nam đỗ trọng, vỏ dày, tơ ít và ngắn hơn. Không phải vị đổ trọng nói ở trên. Cần nghiên cứu để xác định lại tên và giá trị hỗ trợ chữa bệnh.
Theo các tài liệu cũ (TPételot, 1953) ở nước ta có khai thác vỏ cây cao su với tên đỗ trọng Paramecia glandulifera Benth thuộc họ Trúc đào Apocynaceae. Ngay ở Trung Quốc, một số tình cũng dùng với tên đỗ trọng vỏ một cây khác thuộc chi Evonymus hoặc Celastrus thuộc họ Vệ mâu Celastraceae.
Xem thêm: Dây thuốc cá công dụng ứng dụng bạn nên biết
Nguồn: giáo sư tiến sĩ: Đỗ Tất Lợi
*Lưu ý: Hiệu quả của sản phẩm còn tùy thuộc vào cơ địa mỗi người*
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng – xã Cao Dương – huyện Lương Sơn – tỉnh Hòa Bình
Hotline: 0976 836 586
Email: congtyduoclieuhoabinh@gmail.com