Cây xa kê tác dụng ứng dụng hữu ích
Còn gọi là cây bánh mỳ, arbre à painvrai. Tên khoa học Autocarpus incisa L. Thuộc họ Dâu tằm Moraceae.
Mô tả cây xa kê
Cây thân gỗ, cao 10-12m có thể tới 15-20m nhưng thường giữ ở độ cao 10-12m cho dễ thu hoạch. Thân cây có đường kính 90cm. Tán lá rất đẹp, phiến lá rất to dài 30-50cm, rộng 1012cm, chia thùy lông chim nhưng cũng có những lá nguyên hoặc chỉ chia thùy ít nhiều màu xanh lục thẫm bóng, mặt dưới lá nháp. Cụm hoa đực có hình chùy và chỉ có 1 nhị.
Cũng có khi hoa đực tụ họp nom như đuôi con sóc dài tới 20cm. Cụm hoa cái hình cầu, có khi hình Ống. Quá xa kể là một quả kép rất to, gần như tròn hoặc hơi hình trứng, có đường kính 1220cm, vỏ màu xanh lục nhạt hay vàng nhạt, thịt quả rất nạc và trắng chứa nhiều bột. Quá xa kê mọc thành từng chùm vài ba quả không có hạt, nhưng cũng có những quả có hạt chùm ngập trong thịt quả.
Phân bố thu hái và chế biến cây xa kê
Nguồn gốc ở các đảo phía nam Thái Bình Dương, châu Đại Dương (Châu Úc). Hiện được di thực vào các đảo Giava, Sumatra (Indonexia), Malaixya, các vùng Đông Nam châu Á.
Tại miền Nam nước ta nhiều tỉnh có trồng để lấy quả ăn, và lấy gỗ đóng đồ dùng. Cũng đã được đưa trống ở một số nước nhiệt đới châu Phi. Dùng quả chưa chín, thái thành lát phơi hay sấy khô.
Thành phần hóa học cây xa kê
Trong bột quả xạ kẽ có 2-3 hoặc 6% nước, 3,2% muối Vô cơ, 0,2 đến 1,17% chất béo, 1,1 đến 4,09% chất đạm, 64 đến 85% tinh bột, đường, dextrin, 2-3% độ tro.
Công dụng và liều dùng cây xa kê
Từ lâu nhân dân ở Polynezia và quần đảo Tahiti người ta đã thu hái quả xa kê về lùi trong tro nóng hoặc nướng trên than hồng để ăn. Ở Ấn Độ quả xa kể được coi như một món ăn cao cấp: Người ta thái quả thành từng lát mỏng, rán với mỡ hay với bơ, hương vị giống như những miếng bánh mì rán. Ngoài ra người ta còn dùng quả xa kể nấu món cari, rang, xay thành bột để chế ra nhiều món ăn hằng ngày.
Một số nước dùng quả xa kể còn xanh cho lên men (do một loài mốc biến đổi một phần thịt quả xa kể ra các sản phẩm phụ có hương vị đặc biệt) rồi chế thành món “po poi” giống như pho mát. Po Doi là một món ăn có giá trị dinh dưỡng cao, phối hợp với bánh bột quả xa kê để làm các loại bánh ngọt, ngon và bổ. Có nơi dùng quá xa ke xanh nấu với cá và tôm. Hoặc luộc, thái lát phơi khô nấu với gạo. Do đó thế giới thường biết cây này với tên “cây bánh mì”.
Nguồn: giáo sư tiến sĩ: Đỗ Tất Lợi
Xem thêm: Cây tầm sét làm thuốc bổ tăng dục
*Lưu ý: Hiệu quả của sản phẩm còn tùy thuộc vào cơ địa mỗi người*
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng – xã Cao Dương – huyện Lương Sơn – tỉnh Hòa Bình
Hotline: 0976 836 586
Email: congtyduoclieuhoabinh@gmail.com