Cây mía dò hỗ trợ chữa sốt, ra mồ hội, làm thuốc mát
Còn gọi là tậu chó (Lạng Sơn), đọt đắng, đọt hoàng, cát lồi, củ chóc.
Mô tả cây mái dò
Loại cỏ cao chừng 50-60cm, thân mềm, có thân Tên khoa học Costus speciosus Smith, (Costus rẻ phát triển thành của lá xoè ra, hình mác, phía đáy loureiri Horan, Amomum hirsutum Lamk., lá tròn, đầu phiên nhọn, nhăn, dài 15-20cm, rộng Amomum arboreum Lour.) 6-7cm, cuống ngắn. Cụm hoa mọc thành bông ở đầu cành, không cuống, hình trứng, mọc rất sít, lá Thuộc họ Gừng Zingiberaceae. Bốc xếp cặp đôi không đối xứng, màu đỏ, có lông dài và hơi nhọn, tràng hình phễu, phiến chia thành 3 phần đều, môi rất lớn, màu hồng hay trắng, dài và rộng 4-8cm: Quả nang dài 13mm, nhiều hạt nhân, màu đen, bóng, đài 3mm.
Phân bố, thu hái và chế biến cây mía dò
Cây mọc hoang ở khắp nơi trong nước ta, miền núi cũng như đồng bằng, thường ưa những nơi ẩm thấp, còn thấy mọc ở Malaixia, Ấn Độ, Tân Ghinê. Có nơi trong để lấy thân rể ăn.
Người ta thường dùng búp non hay cành non nướng rồi vắt lấy nước làm thuốc.
Thành phần hoá học cây mía dò
Thân rễ chứa tới 77-87% nước: Trong thân rễ khó có 5,5% nước, 0,75% chất tan trong ête, 6,75% chất anbuminoit, 66,65% hydrat cacbon, 10,65% xơ, và 9,70% tro.
Năm 1970, từ rể cái khổ của củ chóc, Pandey V. B và B. Dasguista đã chiết được 2,12% diosgenin tinh khiết. Ngoài ra còn có tigogenin và một số saponin khác (C. A., 1971, 74 (11)50513t)
Công dụng và liều dùng cây mía dò
Nhân dân một số nơi (Lạng Sơn) dùng ngọn hay cành non nướng nóng vắt lấy nước nhỏ vào mất hay vào tai hỗ trợ chữa đau mắt hay đau tai.
Có nơi dùng thân rễ uống, hỗ trợ chữa sốt, ra mồ hội, làm thuốc mát.
Ngày dùng 10-20g, dùng ngoài không kể liều lượng.
Thân rể có khi được dùng luộc ăn. Có thể là một nguồn chiết diosgenin.
Chú thích:
Chớ nhầm cây mía dò hay củ chóc vừa mô tả với các cây củ chóc thuộc chi Typhonium như T. trilobatum (L.) Schott thuộc họ Ráy (Araceae) là một loại cỏ mọc hoang ở các vùng nông thôn, bên bãi hoang hay trong vườn rậm. Cây này có lá xẻ thành 3 thuỳ, hoa nở vào đầu mùa thu, có mùi thối khó chịu (nhất là vào lúc chập tối). Được dùng với tên bán hạ, bán hạ nam (xem vị này).
Xem thêm: Cao xạ đen Hòa Bình
Nguồn: giáo sư tiến sĩ: Đỗ Tất Lợi
*Lưu ý: Hiệu quả của sản phẩm còn tùy thuộc vào cơ địa mỗi người*
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng – xã Cao Dương – huyện Lương Sơn – tỉnh Hòa Bình
Hotline: 0976 836 586
Email: congtyduoclieuhoabinh@gmail.com