Cây ké hoa vàng hỗ trợ chữa mụn nhọt sung chín mé
Còn gọi là kẻ đồng tiền, bạch bồi hoàng hoa nhậm, chỗi đực, khát bo lương (Thái).
Tên khoa học Sida rhombifolia L.(Sida alnifolia Lour.).
Thuộc họ Bông Malvaceae.
Mô tả cây ké hoa vàng
Cây nhỏ mọc thẳng đứng, cao 0,5 – 1m, thân và cành có nhiều lông ngắn hình sao. Lá hình trứng hay gần như hình trứng, đầu hơi nhọn ngắn, mép hơi răng cưa, dài 1,5 – 4cm, rộng 12,5cm, cuống dài 3 – 5mm, rất nhiều lông. Hoa màu vàng, mọc ở kẽ lá hay đầu cành. Đài hình chuông là đài có lông màu trắng nhạt ở phía ngoài. Cánh trắng màu vàng cũng có lông mịn. Nhị 20. Nhuỵ có 7 vòi. Quả có vỏ mỏng dễ vỡ, ở đỉnh có lông, phía lưng có hai vết nổi. Hạt cũng có lông.
Phân bố, thu hái và chế biến cây ké hoa vàng
Cây ké hoa vàng mọc hoang rất phổ biến ở khắp nơi trong nước ta, còn mọc ở Cămpuchia,
Lào, Ấn Độ, Inđônêxia, Trung Quốc (miền Nam và Hài Nam), Malaixia.
Người ta hay hái lá cây để dùng tươi. Nhưng có khi hái lá hay toàn cây về phơi khô. Khi dùng có khi sao vàng để sắc uống. Có thể thu hái quanh năm, nhưng tốt nhất vào lúc cây đang ra hoa.
Thành phần hoá học cây ké hoa vàng
Chưa thấy tài liệu nghiên cứu. Sơ bộ, chúng tôi thấy trong lá có chất nhầy. Trong một loài sida cordifolia người ta thấy có ephedril.
Công dụng và liều dùng cây ké hoa vàng
Ké hoa vàng còn là một vị thuốc dùng trong phạm dân gian để làm vị thuốc mát chữa mụn nhọt, tiểu tiện nóng đỏ hay vàng đậm, sốt, ly. Dùng tươi hay khô. Ngoài công dụng làm thuốc, người ta còn dùng dây sợi làm dây buộc. Nếu cây tươi hay lá tươi, ngày dùng 40 đến 80g dưới hình thức thuốc sắc, sao vàng trước khi sắc cho thơm cho dễ uống. Nếu dùng khô chỉ sắc uống ngày 20 đến 40g.
Đơn thuốc có cay ke hoa vang trong nhân dân hỗ trợ Chữa mụn nhọt, sưng chín mé: Lá ké hoa vàng tươi, không kẻ liều lượng, rửa sạch giã nát đắp lên những nơi sưng đau, chưa vỡ mủ. Đồng thời, sao vàng một số lá hay toàn cây sắc uống thay nước trong ngày, ngày uống 20 – 40g lá hay cây kho.
Hỗ trợ Chữa lỵ: Ngày sắc uống thay nước, mỗi ngày uống 20 – 40 cây phơi khô.
Chú thích:
Ngoài cây ké hoa vàng nói trên trong nhân dân còn dùng một cây cũng mang tên ké họa vàng mô tả dưới đây, nhưng có tên khoa học khác.
Kẻ hoa vàng Sida cordifolia L. cùng thuộc họ Bông (Malvaceae)… Tại vung Quảng Châu (Trung Quốc) người ta gọi là tâm diệp hoàng hoa nhạm.
Đây là một loại cây cỏ cứng, cao 0,4 – 1m toàn thân đều có lông mịn. Lá hình trứng, đầu lá tù, phía cuống hình tim, mép khía tai bèo, rất nhiều lông mền trắng nhạt, phiến là dài 2,5 – 5cm, rộng 2 – 3cm ở phía cuống. Hoa vàng, mọc thành ngù đầu cành. Đài có rất nhiều lông ở phía ngoài. Tràng không có lông. Lá noãn 6 – 10, dài 3,5mm, có nhiều vấn. Hạt có lông ở đâu, dài 3mm. Cây này cũng thấy mọc hoang ở khắp nơi trong nước ta, còn thấy ở Campuchia, Lào, Thái Lan, Trung quốc (miền Nam). Lá cây chứa rất nhiều chất nhầy. Trong hạt có một ancaloit rất giống ephedrin. Cây này cũng được dùng phổ biến trong nhân dânlàm vị thuốc mát có tác dụng thông tiểu tiện, lọc máu, dùng trong những trường hợp mụn nhọt, écpe (herpes) loang vòng, tiểu tiện ít và vàng đỏ. Dùng cây hay lá tươi sao vàng uống thay nước trong ngày: Ngày dùng 20 – 40g cây khô hay lá khô. Dùng ngoài không kẻ liều lượng để đắp lên những nơi sưng đau.
Ngoài hai cây ké hoa vàng nói trên, còn một cây nữa cũng mang tên ké hoa vàng, nhưng tên khoa học lại là Sida acuta Burm. (Sida carpinifolia L.; Sida Scoparia Lour.). Có nơi gọi cây bái chổi hay vải chối (miền Trung và Nam bộ). Đây là một loại cây nhỏ cao 0,80-1m, trên thân có vân dọc, lá hình mác dài 2,5 – 6cm, rộng
0,5 – 2cm, đầu nhọn, phía cuống hơi tù, mép có răng cưa nhọn, hai mặt nhẵn hay hơi có lông. Hoa màu vàng nhạt, mọc đơn độc ở kẽ lá, có khi mọc thành đối, cuống hoa ngắn. Lá noãn 4 – 9, thường là 5. Hạt có lông ở đầu.
Cây này cũng mọc hoang ở khắp nơi trong nước ta, nhưng ở miền Bắc ít gặp hơn, tại miền Trung, người ta hay dùng lá và rễ cây làm thuốc mát uống và giã đắp lên những mụn nhọt hay nơi sưng đau, sốt, thông tiểu. Tại Ấn Độ, ngoài công dụng trên người ta còn dùng rẻ làm thuốc hỗ trợ chữa sốt, ra mồ hôi, làm thuốc bổ đắng, làm cho ăn ngon cơm, có nơi khác làm thuốc thông tiểu trong bệnh tê thấp.
Nguồn: giáo sư tiến sĩ: Đỗ Tất Lợi
Xem thêm: Cây dâm bụt hỗ trợ chữa mụn nhọt bạch lỵ
*Lưu ý: Hiệu quả của sản phẩm còn tùy thuộc vào cơ địa mỗi người*
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng – xã Cao Dương – huyện Lương Sơn – tỉnh Hòa Bình
Hotline: 0976 836 586
Email: congtyduoclieuhoabinh@gmail.com