Cây bọ mẩy dùng cho phụ nữ sau khi sinh nở
Còn gọi là đại thanh, đắng cay, mẩy kỳ cáy, thanh thảo tâm, bọ nẹt.
Tên khoa học Clerodendron cyrtophyllum Turcz. (Clerodendron amplius Hance, Clerodendron formosanum Maxim., Cordia venosa Hemsl.).
Thuộc họ Cỏ roi ngựa Verbenaceae.
Mô tả đặc điểm cây bọ mẩy
Cây nhỏ, cành tròn, lúc non có lông sau nhắn. Lá hình mác đầu nhọn, phía cuống cũng nhọn, hay hơi tròn, hai mặt đều nhắn, màu xanh lục sẫm, dài 5-13cm, rộng 3-7cm, gân nổi rõ ở mặt dưới. Cụm hoa hình ngù chùy, nhẵn, mang những nhánh hoa thưa, màu trắng, đôi khi màu hồng. Đài và tràng hoa có lông. Nhị thòi dài gấp 2 ống hoa. Nhụy có vòi dài bằng hay gần bằng nhị, núm xẻ hai. Quả nhỏ bọc trong đài.
Phân bố, thu hái chế biến cây bọ mẩy
Mọc hoang khắp nơi trong nước ta. Còn mọc Lào, Cămpuchia, Trung Quốc. Hay da đổi đất do.
Thường hái toàn cây, bỏ rễ đem về phơi bày sấy khô mà dùng. Không phải chế biến gì, hoặc chỉ sao vàng cho thơm.
Thành phần hóa học cây bọ mẩy
Chưa thấy tài liệu nghiên cứu. Sơ bộ chúng tôi thấy có ancaloit.
Công dụng và liều dùng cây bọ mẩy
Chỉ mới thấy dùng trong phạm vi nhân dân. Thường dùng cho phụ nữ sau khi sinh nở, sao
vàng sắc uống cho ăn ngon cơm, chống lại sức. Ngày dùng từ 10 đến 15g.
Một vài vùng thường hái lá non về nấu canh ån.
Nhân dân tỉnh Hồ Nam Trung Quốc dùng bộ mẩy chữa sốt phát ban, viêm amylan, cổ họng, lỵ trực trùng.
Vị thuốc mới chỉ được dùng trong phạm vi nhân dân, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về loài cây này. theo kinh nghiệm dân gian bọ mẩy có một số tác dụng chính sau:
Bồi bổ sức khỏe, tốt cho phụ nữ sau sinh
Mát gan, giải độc, giảm mụn nhọt
Điều vị ghẻ ngứa ngoài da
Ở Hòa Bình, người Mường dùng như rau ăn giúp ăn ngon cơm, mát bổ và giải độc rượu.
Cách dùng bọ mẩy làm thuốc
Bài 1: Hỗ trợ Chữa lở miệng, đau họng: Bọ mẩy tươi 20g, bồ công anh 20g, huyền sâm 16g; cho tất cả vào ấm, đổ nước ngập thuốc, sắc nhỏ lửa khoảng 30 phút, lấy nước thuốc ngậm uống. Ngoài ra, súc miệng nước muối thường xuyên giúp nhanh khỏi.
Bài 2: Hỗ trợ điều trị ho do viêm phế quản mạn tính: Bọ mẩy tươi 30g, lá nhót tươi 30g, hạt củ cải 15g. Tất cả rửa sạch, cho vào ấm, đổ 500ml nước sắc còn 250ml, chia 2 lần uống trong ngày. 15 ngày 1 liệu trình.
Bài 3: Phòng cảm mạo: Bọ mẩy tươi 20g, rửa sạch, đổ 500ml nước, sắc còn 150ml, đổ ra cốc, cho tiếp 300ml nước sắc nhỏ lửa còn 150 ml nước, đổ 2 nước thuốc trộn lẫn, chia 2 lần uống trong ngày. Dùng liền 1 tuần.
Bài 4: Trị sốt phát ban: Bọ mẩy, kim ngân, thạch cao, huyền sâm, mỗi vị 20g. Tất cả rửa sạch, đổ 550ml nước sắc còn 300ml chia 2 lần uống trong ngày. Dùng liền 3 ngày.
Bài 5: Chữa nhức đầu, cảm sốt nóng: Bọ mẩy 12g, đổ 500ml nước sắc còn 300ml, thêm đường, chia 2 lần uống trong ngày. Dùng liền 3 ngày.
Chú thích:
Cho đến nay cây này chưa được chính thức đưa vào khai thác ở nước ta. Nhưng một số tỉnh đã thu mua rễ cây này và bán với tên địa cốt bì. Đây là một sự nhầm lẫn cần tránh (Xem vị địa cốt bì).
Nguồn: giáo sư tiến sĩ: Đỗ Tất Lợi
Xem thêm: tác dụng cà gai leo bạn nên biết
*Lưu ý: Hiệu quả của sản phẩm còn tùy thuộc vào cơ địa mỗi người*
Thông tin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng – xã Cao Dương – huyện Lương Sơn – tỉnh Hòa Bình
Hotline: 0976 836 586
Email: congtyduoclieuhoabinh@gmail.com