Khổ sâm cho rễ – Vị thuốc chuyên trị bệnh Lỵ

Phan Hoàng Lan

3 năm trước

Khổ sâm cho rễ còn có thể gọi là Dã hòe, Khổ cốt. Theo Đông Y, nó có vị đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, khử thấp, trừ phong, sát trùng. Đặc biệt, khổ sâm cho rễ trị bệnh Lỵ hiệu quả. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu kỹ về công dụng và bài thuốc hay từ cây thuốc này.

Bệnh Lỵ là gì?

Bệnh lỵ hay còn gọi là Kiết lỵ là một bệnh gây ra tiêu chảy nghiêm trọng, ngoài phân lỏng còn kèm theo máu do nhiễm trùng đường ruột.

Bệnh lỵ thường lây lan do vệ sinh kém. Bệnh có thể bị lây lan qua tiếp xúc với:

Thực phẩm bị ô nhiễm
Nước bị ô nhiễm
Người bị bệnh không tuân thủ rửa tay
Bơi trong nước bị ô nhiễm như hồ hoặc hồ
Tiếp xúc trực tiếp với người bệnh như chạm, ôm hôn

Rửa tay cẩn thận và vệ sinh đúng cách có thể giúp ngăn ngừa bệnh lỵ và tránh không lây lan.

Bệnh lỵ nếu xảy ra nghiêm trọng sẽ dẫn tới tình trạng:

Mất nước: Có thể dẫn tới tử vong sớm ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Áp xe gan
Viêm khớp sau nhiễm trùng
Hội chứng huyết tán tăng urê máu
Bệnh nhân có thể bị co giật sau khi nhiễm trùng.

Nguyên nhân bệnh Bệnh lỵ

Theo Tổ chức Y tế Thế giới – WHO, có hai loại bệnh lỵ chính:

Bệnh lỵ trực khuẩn, hay shigellosis: Loại này gây ra các triệu chứng nghiêm trọng nhất, được gây ra bởi trực khuẩn Shigella.

Bệnh lỵ amip, hay bệnh amip: Loại này gây ra bởi một loại amip có tên là Entamoeba histolytica (E. histolytica).

Biểu hiện chung của bệnh nhân bị bệnh lỵ gồm:

Đau bụng nhẹ
Chuột rút
Sốt và ớn lạnh
Buồn nôn và ói mửa
Tiêu chảy, có thể kèm theo máu, chất nhầy hoặc mủ

Chúng thường xuất hiện từ 1 đến 3 ngày sau khi bị nhiễm trùng và bệnh nhân hồi phục trong vòng một tuần.

Khổ sâm cho rễ trị bệnh Lỵ hiệu quả

Là loại cây nhỏ cao khoảng 0.7 – 1.2m, được trồng chủ yếu ở Trung Quốc. Cây có rễ hình trụ dài, vỏ ngoài màu vàng trắng. Lá kép lông chim lẻ mọc so le, gồm 5-10 đôi lá chét hình mác dài khoảng 2-5cm. Hoa màu vàng nhạt, mọc thành chùm dài 10-20cm ở kẽ lá. Quả dài 5-12cm, đường kính 5-8mm. Hạt hình cầu, màu đen.

Rễ được thu hoạch vào mùa xuân. Sau khi đào về, cắt bỏ đầu rễ và rễ to, rửa sạch đất, phơi khô hoặc cắt thành từng miếng dày độ 0.3 – 1cm, phơi khô. Hoặc đem củ tươi ngâm nước vo gạo nếp một đêm, rửa sạch, để trong 3 giờ, rồi mới thái lát, phơi khô. Bảo quản nơi khô ráo.

Tác dụng chính của rễ khổ sâm là:

Lợi tiểu
Điều trị rối loạn nhịp tim
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Hạ sốt, tẩy giun (Kinh nghiệm dân gian)
Kháng viêm
Chống hen và chống ho
Hoạt tính chống ung thư

Xem thêm >>> Công dụng của khổ sâm cho rễ

Bài thuốc chữa bệnh lỵ từ rễ khổ sâm

Chữa đại tiện ra nhiều máu:

Dùng 20g Sinh địa nấu nhừ, thêm 10g mật, rồi cho 20g Khổ sâm tán bột vào. Vo thành viên bằng hạt ngô, chia 3 lần uống trong ngày.

Chữa lỵ cấp tính:

38-57g Khổ sâm sắc uống chia làm 3 lần trong ngày.

Lưu ý khi sử dụng

Không được dùng dược liệu này phối hợp với Lê lộ
Không dùng vị thuốc này cho các trường hợp tì vị hư hàn.
Ngày chỉ dùng 10-12g dưới dạng thuốc sắc. Dùng riêng hay phối hợp với các vị thuốc khác.
Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Xem thêm >>> Công dụng chữa bệnh của cây khổ sâm cho lá

Cách phòng ngừa bệnh Lỵ

Bệnh lý có thể được ngăn ngừa thông qua các thực hành vệ sinh tốt như:

Rửa tay thường xuyên
Cẩn thận khi thay tã cho trẻ bị ốm.
Không nuốt nước khi bơi
Không uống đồ uống với đá viên
Hạn chế hoặc không ăn các thực phẩm và đồ uống được bán bởi những người bán hàng rong
Hạn chế hoặc không ăn trái cây đã bóc sẵn, trừ khi tự bóc chúng.