Cây cát cánh là gì? Lợi ích của cát cánh đối với sức khỏe

Cát cánh được biết đến với tác dụng trị ho, long đờm, viêm họng rất hiệu quả. Cát cánh là loài mới được di thực vào nước ta sau này. Cát cánh đã được sử dụng trong nền y học cổ truyền từ lâu. Hãy cùng Dược liệu Hòa Bình tìm hiểu về cây cát cánh là gì? lợi ích của cát cánh đối với sức khỏe ở bài viết dưới đây nhé.

<<<xem thêm: 1kg Cây Dây đau xương có giá bao nhiêu?

Cây cát cánh là gì?

Tể ni, mộc tiện, kết canh, cánh thảo, bạch dược, lợi như, phù hổ là tên gọi khác dành cho loại cây cát cánh. Tên khoa học của nó là Platycodon grandiflorum, thuộc giống họ hoa chuông Campanulaceae.

Loài cây này có nguồn gốc từ khu vực Đông Bắc của Châu Á, phân bố chủ yếu ở Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên.

Cát cánh là một loại cỏ nhỏ, mọc lâu năm. Thân cao chừng 60cm-90cm. Lá gần như không có cuống: lá phía dưới mọc đối hoặc mọc vòng 3-4 lá. Phiến lá hình trứng, mép có răng cưa to. Lá phía trên nhỏ, có khi mọc so le, dài từ 3-6cm, rộng 1-2,5cm. Hoa mọc đơn độc hoặc thành bông thưa. Đài màu xanh, hình chuông rộng, dài 1cm, mép có 5 răng; tràng hoa hình chuông, màu lam tím hay màu trắng, đường kính 3-5cm. Quả hình trứng ngược. Mùa hoa tháng 5-8, mùa quả tháng 7-9.

Rễ củ nạc, bên ngoài có màu vàng nhạt và là bộ phận dùng làm dược liệu.

Cát cánh thu hoạch vào tháng 2 – 8 hàng năm.Sau thu hoạch, chúng được rửa sạch và sau đó đem phơi hoặc sấy khô.

Thành phần hóa học

Cây cát cánh là gì? Trong rễ cát cánh có chừng 2% kikyosaponin C29H48O11, là một chất saponin vô định hình. Kikyosaponin thêm axit và đun sôi sẽ cho kikyosapogenin C23H38O6, và một phân tử galactoza. Ngoài ra còn có phytosterola C27H460 và inulin. Sự nghiên cứu mới đây chứng minh trong lá, hoa, và thân, cành cát cánh đều có chứa saponin. Saponin này có tác dụng phá huyết mạnh hơn saponin trong rẽ, kikyosapogenin có tác dụng phá huyết mạnh gấp 2 lần sapogenin của viễn chí (Polygala senega).

Lợi ích của cây cát cánh

Theo Y học cổ truyền

Cây thuốc cát cánh có vị cay tính hơi ôn (theo Bản Kinh), vị đắng không có độc và tính bình (theo Dược Tính Bản Thảo), vị cay đắng và tính hơi ấm (theo Trung Dược học). Theo Đông y cát cánh có những tác dụng như:

– Trừ hàn nhiệt, bổ máu, tốt cho thanh quản, ngũ tạng.

– Trị ho, long đàm, bổ phế và tiêu mủ.

– Giảm đầy bụng, ứ huyết

Trong y học hiện đại

Trong y học hiện đại, cát cánh có những tác dụng dược lý như sau:

– Tác dụng nội tiết: nước được sắc từ dược liệu cát cánh có khả năng làm giảm đường huyết của thỏ, đặc biệt là đối với những con thỏ được gây tiểu đường nhân tạo.

– Chống nấm: nước sắc từ cây cát cánh có thể gây ức chế được hầu hết các loại nấm gây bệnh trên da.

– Saponin có trong thảo dược có tác dụng làm giảm đau, kháng viêm, giải nhiệt, ức chế miễn dịch, chống viêm loét dạ dày và an thần.

– Hệ hô hấp: sử dụng nước sắc cát cánh cho mèo và chó đã được gây mê, người ta nhận thấy rằng niêm mạc phế quản tăng tiết dịch. Do vậy, cây thuốc cát cánh có khả năng làm long đờm và giảm ho hiệu quả.

– Trong chuyển hóa lipid: sử dụng nước sắc từ cát cánh cho chuột uống, kết quả cho thấy giúp làm giảm cholesterol trong gan và đồng thời thúc đẩy chuyển hóa cholesterol trong cơ thể.

– Huyết học: thành phần saponin có trong cây thuốc cát cánh có tác dụng giúp tán huyết mạnh. Tuy nhiên, thành phần này thường bị phân hủy khi sử dụng qua đường uống.

Một số bài thuốc chữa bệnh từ cát cánh:

– Chữa ho nhiều đờm: Cát cánh 9g, sắc uống, chia 2 phần, uống trong ngày. Dùng trong trường hợp ho nhiều đờm, buồn bực khó chịu trong ngực, đau họng, khản tiếng…

– Chữa sưng phổi: Cát cánh 50g, cam thảo 100g. Sắc 2 nước, trộn lẫn, uống ngày 1 thang, chia 2 lần. Dùng cho người phổi sưng nôn ra mủ, vết thương mung mủ nhưng chưa loét.

– Viêm phổi, viêm phế quản mạn tính: Rau diếp cá 36g, cát cánh 15g. Sắc 2 nước, trộn lẫn, uống ngày 1 thang chia 2 lần.

– Viêm amidan cấp tính: Cát cánh 10g, sinh địa 30g, cam thảo 5g, mạch môn đông 12g. Sắc 2 nước, trộn lẫn, uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.

– Viêm họng cấp tính: Rễ sơn đậu 20g, cát cánh 10g, hoa kim ngân 6g, mạch môn đông 8g. Sắc 2 nước. Uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.

– Viêm thanh quản: Cát cánh sao 5g, kha tử nướng 5g, cam thảo sao 2g, thục địa 6g. Sắc 2 nước, uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.

– Viêm phổi ho đờm, có mủ: Cát cánh 15g, nhân hạt bí đao 12g, rau giấp cá 30g, cam thảo 6g. Sắc 2 nước, uống ngày 1 thang, chia 2 phần, uống trong ngày.

– Giảm ho, tiêu suyễn: Huyền sâm 9g, mạch môn đông 9g, cát cánh 9g, cam thảo 3g. Các vị trên nghiền thành bột mịn, trộn đều, rây nhỏ, chia làm 2 gói, mỗi lần 1 gói, hãm với nước sôi trong bình kín. Bài thuốc này giảm ho tiêu suyễn, dùng cho người bị ho do phế âm bất túc.

Lưu ý:

• Trường hợp ho lâu ngày âm hư hoặc ho ra máu không nên dùng hoặc dùng liều ít.

• Trường hợp phổi nóng khô háo không nên dùng Cát cánh. Nếu sắc uống phần đầu của rễ củ, nơi giáp với thân cây thì dễ bị nôn.

Địa chỉ cung cấp Cát cánh uy tín chất lượng

Dược liệu Hòa Bình được thu hái phơi nắng hoàn toàn tự nhiên, không có chất bảo quản. Để bảo quản tốt nhất tránh ẩm mốc, quý khách hàng dùng 10-15 ngày thì nên đem phơi lại.

Mọi thắc mắc:

CÔNG TY DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH

Địa chỉ: Thôn Om Làng – Xã Cao Dương – Huyện Lương Sơn – Tỉnh Hòa Bình

SĐT: 0976 836 586

WEBSITE: DUOCLIEUHOABINH.NET.VN

*Lưu ý: Hiệu quả/Công dụng có thể khác nhau tùy theo thể trạng/cơ địa mỗi người. Do đó, các bạn hãy liên hệ trực tiếp để được tư vấn rõ hơn.