Kỷ tử là vị thuốc được mệnh danh là thần dược trong Đông y. Với công dụng trị các bệnh về mắt, vô sinh hiếm muộn, tăng cường sức khỏe, đẹp a, bổ gan, huyết áp, … Cách thu hái và bào chế Câu kỷ tử như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tì hiểu sâu hơn trong bài viết dưới dây.
Đặc điểm của Câu kỷ tử
Là loại cây có nguồn gốc tử Trung Quốc, hiện nay đã được trồng tại một số vùng dược liệu chuyên canh tại Việt Nam như Lào Cai, Hà Giang, ….
- Cây kỷ tử thuộc loại thân mềm, cao từ 0.5 – 1.5m. Cành phân tán thành nhiều nhánh nhỏ, có gai thưa.
- Lá cây mọc so le nhau, có hình dạng thuôn dài như lưỡi mác. Hai mặt lá nhẵn dài khoảng 2 – 6cm.
- Hoa kỷ tử mọc đơn lẻ hoặc thành chùm từ các kẽ lá. Hoa có màu tím đỏ, ra vào khoảng tháng 6 – 9 hàng năm.
- Quả ra vào tháng 6 – 10. Quả chín có màu đỏ mọng, hình trứng nhỏ.
- Hạt có màu nâu sẫm, thân dẹt.
Cách thu hái và bào chế Câu kỷ tử
Theo kinh nghiệm dân gian, hầu hết các bộ phận của cây kỷ tử đều có thể sử dụng làm thuốc.
Thu hái
Kỷ tử được thu hái vào khoảng tháng 9 – 10 vì đây là lúc quả đã chín và có đầy đủ dưỡng chất nhất. Nên hái quả vào sáng sớm hoặc chiều mát.
Bào chế
Sau khi thu hái, người dùng phải rửa sạch thảo dược để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn rồi bào chế theo những phương pháp sau đây:
- Phơi hoặc sấy khô: Phơi quả trong bóng mát. Khi vỏ ngoài nhăn lại thì đem phơi dưới trời nắng to khoảng 4 – 5 ngày đến khi khô hoàn toàn.
- Tán bột: Dược liệu sau khi được phơi, sấy khô có thể đem tán thành bột mịn để dễ sử dụng.
- Ngâm rượu: Quả tươi có thể sử dụng để tẩm rượu, đựng trong bình đậy nắp kín, tẩm trong 1 ngày rồi mang quả giã dập và dùng dần.
- Sắc thuốc: Quả tẩm mật trong một vài giờ rồi sắc thành thuốc để dùng.
- Với các bộ phận như thân, lá và hạt kỷ tử, người dùng có thể phơi khô rồi sử dụng dần.
Bảo quản
Dược liệu sau khi được bào chế phải được bảo quản tại môi trường khô ráo, thoáng mát, tránh mối mọt, ẩm ướt. Để bảo quản tốt nhất, người dùng có thể bỏ dược liệu vào hộp hoặc bình kín và thi thoảng mang kỷ tử ra phơi lại. Có thể phun rượu hoặc xông diêm sinh định kỳ để chống mối mọt, ẩm mốc.
Xem thêm >>> Cách pha trà câu kỷ tử
Dược tính của câu kỷ tử
Theo Đông y
- Kỷ tử có vị ngọt, tính bình, quy vào kinh Can, Phế, Thận. Công dụng nổi bật của dược liệu này là:
- Bổ huyết, trị can tận âm hư, ích tinh
- Nhuận phế, trừ phong, ích khí
- Tư thận, bổ gân cốt, cường thịnh âm đạo, an thần, …
Chủ trị:
- Hư tổn tâm huyết gây đau đầu, chóng mặt, can thận âm hư.
- Trị chứng âm huyết hư tổn, di tinh, đau lưng
- Dưỡng nhan, phục hồi sức khỏe, chống suy nhược cơ thể.
Theo y học hiện đại:
Theo các nghiên cứu hiện đại, kỷ tử có nhiều hợp chất có lợi cho sức khỏe như:
- Betaine: Là loại axit amin có lợi cho tim mạch, tiêu hóa, tăng cường sức khỏe
- Các vitamin A, B1, B2, C, … tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, bổ mắt, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Các khoáng chất: Ca, P, Fe, Mn, … có tác dụng bổ máu, duy trì sự phát triển ổn định của xương.
- Axit nicotinic, thiamine, riboflavin, amon sunfat có tác dụng tốt đối với hệ thần kinh, hệ tiêu hóa và chống lão hóa da.
Xem thêm >>> Phương pháp chống lão hóa, làm đẹp từ kỷ tử
Với nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe, kỷ tử đem lại nhiều công dụng trị bệnh:
- Tăng cường thị lực: Giúp cải thiện thị lực ở người già. Có lợi cho người bị cận, loạn hay viễn thị.
- Chống trầm cảm: Các hợp chất trong kỷ tử cung cấp cho cơ thể nguồn năng lượng dồi dào, giảm trạng thái căng thẳng, lo lắng. Từ đó giúp người bệnh có tinh thần minh mẫn, giảm nguy cơ trầm cảm.
- Tăng cường sức đề kháng, chống lại tác nhân gây bệnh hay virus từ bên ngoài.
- Cải thiện sinh lý ở cả nam và nữ, đặc biệt là mam giới. Nâng cao chất lượng tinh trùng, chống suy thận, yếu sinh lý.
- Tăng cường chức năng gan. Có tác dụng thanh nhiệt, giúp đào thải độc tố trong cơ thể và hỗ trợ trị các bệnh về gan.
- Bổ phổi, hỗ trợ điều trị các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, ho lâu ngày, ho gà, …
- Chống suy nhược cơ thể
- Phòng ngừa các bệnh tim mạch và huyết áp.
- Chống lão hóa, trị mụn, làm đẹp da, ….
- Phòng chống ung thư, tiêu diệt các tế bào xấu trong máu
- Giảm cân an toàn và hiệu quả, ngăn nguy cơ béo phì
Trên đây là những thông tin về cách thu hái, bào chế câu kỷ tử cũng như tác dụng của nó trong đông, tây y. Hi vọng bài viết đã cung cấp các thông tin hữu ích cho đọc giả.
Để biết thêm chi tiết, xin liên hệ:
CÔNG TY TNHH SX & TM DƯỢC LIỆU HÒA BÌNH
Địa chỉ: Thôn Om Làng, Xã Cao Dương, Huyện Lương Sơn, Tỉnh Hòa bình
Hotline: 0976836586
Website: https://duoclieuhoabinh.net.vn/
* Lưu ý: Mọi tác dụng của dược liệu tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.
